Karnabahar Yetiştiriciliği
KARNABAHAR YETİŞTİRİCİLİĞİ
Karnabaharınanavatanı hakkında kesin bir bilgi olmamakla beraber çok eskiden beri Akdeniz memleketlerinde yetiştirildiği ve kullanıldığı mevcut eserlerden anlaşıldığından anavatanın Akdeniz Ülkeleri ve bu arada bilhassa doğu Akdeniz ülkeleri olduğu ileri sürülmektedir. Bugün karnabahar Dünya’nın fazla sıcak bölgeleri hariç sebze yetiştiren her memlekette kültürüne rastlanmaktadır. Bununla beraber karnabahar en güzel ılımlı ve nemli bölgelerde iyi gelişmektedir.
Karnabahar ( Brassica Oleraceae var. Botriytis L. ) Cruciferae familyasının Brassica cinsine bağlı çiçek ve çiçek tablası yenilen sebzeler grubundandır. Yaprakları ilk görünüşte lahana yapraklarına benzerse de onlardan daha uzun, uçları daha sivri ve daha dar yapılıdır. Çiçekleri parlak sarı renklidir. Biyolojik bakımdan erselik karakterde çiçeklere sahip olmasına rağmen yüksek nispette yabancı döllenme gösterirler. Halk arasında karnabahardan güç tohum alındığı söylenmekle birlikte bu o kadar zor bir iş değildir. Karnabaharın çiçeklenmesinde gün uzunluğunun ve sıcaklığının etkisi vardır. Gün uzunluğunun 16 saatin üzerene çıkması ve kuru sıcak havalar karnabaharda erken çiçeklenmeyi teşvik eder. Karnabahar tohumlarılahana tohumlarına çok benzer. Bir gramda ortalama 360 tuhum bulunur. Karnabahar Tohumlarıçimlenme kabiliyetlerini uygun şartlarda 5 sene muhafaza ederler.
Karnabahar Çeşitleri :
Karnabahar kültür sebzeleri arasında üzerende en fazla araştırma yapılan ve dolaysıyla bitki ve baş özellikleri itibariyle çok sayıda çeşidi bulunan önemli sebzelerdendir.
Bugün piyasada değişik firmaların değişik özelliklere sahip standart ve hibrid pek çok çeşitleri mevcuttur. Bunlardan bazıları şunlardır;
Brio osenia ve Winner osenia ( Danimarka menşeili ), Mont Blac Early ( Vilmarin – Fransa ), Erfurter Suprimax ( Royal Sluis-Hollanda ), White Summer ( Sluis an Groot – Hollanda ), Merano ( Belçika orijinli ).
Karnabaharın Besin Değeri :
Değer birçok memleketlerde bütün yıl boyunca piyasada bulunduğu halde memleketimizde sonbahar ile ilkbahar ayları arasında yetiştirilen ve kullanılan karnabahar, vitamin ve diğer besin maddelerince oldukça zengin bir kış sebzesidir. Birleşiminde; Vitamin A,B1,B2, Niacin, Vitamin C, Protein, Yağ, Karbonhidrat, Kalsiyum, Fosfor ve Demir vardır.
Yetiştirilme İstekleri :
Karnabahar serin iklimlerde iyi yetişir. Lahana kadar soğuklara dayanıklı değildir. Aynı şekilde sıcaklardan da hoşlanmaz. Kurak ve sıcak şartlarda iyi baş yapamaz. Karnabahar yetiştiriciliğinde bilhassa tohum alma söz konusu ile çiçeklenme döneminde meydana gelebilecek don olayları ile yağış ve sis tohum bağlamaya engel olur.
Karnabahar her tip toprakta yetişebilmekte ise de oldukça derin, su tutma kabiliyeti yüksek, drenajı iyi kumlu – tınlı ve milli – tınlı topraklar tercih edilir. Yüksek toprak asiditesine karşı oldukça hassastır. Yapılan araştırmalarda en iyi neticeler pH 5,5 – 6,5 arasında alınmıştır. pH 5,5 den daha yüksek asitli topraklarda yetiştirme yapılmak istenirse mutlaka kireçleme yapılarak toprak reaksiyonunun istenilen seviye ye çıkarılması gerekir.
Karnabaharda da diğer bütün sebzelerde olduğu gibi toprak tahlil sonuçlarına göre gübreleme yapılması en uygun olanıdır. Ancak tahlil yapılmamış ise dikimden evvel pulluk altına bir dekara 12 – 15 kg triple süper fosfat ile 16 – 20 kg potasyum sülfat ve 20 – 25 kg Amonyum sülfat, 15 – 20 kg Amonyum nitrat yada 10 – 11 kg Üre gübrelinden birisi karıştırılarak verilir. Dikim bir ay sonra azotlu gübrelerin diğer yarısı verilmelidir. Ayrıca organik maddece fakir yerler de dekara 2,5 – 3 ton yanmış çiftlik gübresi verilmelidir.
Karnabahar fideleri soğuk yastıklarda metre kareye 5 gr tohum hesabiyle serpme yada sıra usulü ekilerek yetiştirilir. Tohum ekimi zamanı Akdeniz bölgesi için Haziran, Orta Anadolu bölgesi için Nisan – Mayıs aylarıdır. Fideler çeşit özellikleri ve toprak şartlarına göre 70 – 90 cm sıra arası ve 50 – 60 cm sıra üzeri mesafelerde tek sıralı masura usulü dikilir. Dikimden sonra en az ikişer gün ara ile üç kez sulanmalıdır. Üçüncü sudan sonra taprak tava gelir gelmez birinci çapa yapılır. Mevcut toprak şartlarına ve yağış durumuna göre sulama ve çapa işlemlerine devam edilir.
Karnabaharlarda
hasat, başlar tamamen çeşit karakterini gösteren iriliğe gelince vakit
geçirmeden yapılmalıdır. Aksi taktirde düzgün ve sık olması arzu edilen başlar
hasat geciktikçe bozulur ve ileri safhalarda çiçeklenme belirtileri başlar. Hasat sırasında başların
etrafını sıkıca saran bir iki yaprak
bırakılır.
Karnabahar tohumu çeşitlerini hakkında bilgi almak ve karnabahar tohumu satın almak için tıklayınız