Havuç Yetiştiriciliği

 İstatistiklerine göre ülkemizde 240.000 ton havuç yetiştiriciliği yapılmaktadırç. Bu üretim miktarı havucun sebze üretimimiz içinde önemli bir yeri olduğunu ortaya koymaktadır.

  Havuç üretiminin gelişimine bakıldığında en büyük üretimin Avrupa ülkelerinde olduğu görülmektedir. Ülkemizde havuç kışlık bir sebze olarak algılanıp  üretilirken Dünya ülkelerinde havuç her mevsimde tüketilen bir sebzedir. Ayrıca havuç ülkemizde turşu haricinde hiç konserve edilmezken Avrupa ülkelerinde konserve edilmiş olarak büyük miktarlarda tüketilir.

  Havuç üretimi dünya üzerinde geniş alanlara yayılmıştır. Üretimin çok büyük bir bölümü kuzey yarı küresinde yoğunlaşmıştır. Bugün dünyada üretilen havuçların hemen tamamına yakın kısmı portakal renkli olup, Hindistan’da kırmızı havuçlar üretilmektedir. Sürekli odun ve soymuk dokusunda maksimum karotenoid içeren çeşitlerin  seçimi yönünde bir gelişme vardır. Mor havuçların içermiş olduğu renk maddelerinin konserve suyuna kötü bir görünüm kazandırması nedeniyle bu havuçlar sadece taze tüketim amacıyla üretilir olmuştur.

Toprak İsteği: Hafif bünyeli topraklarda daha başarılı sonuç alınmaktadır. Derin bünyeli, serin, besin maddelerince zengin, iyi işlenmiş toprak ister. Asitli topraklardan hoşlanmaz. pH 6-6,5 arasında olmalıdır. Taze olarak değerlendirilecek olan sofralık havuç üretimi ve erkenci havuç üretimi için hafif karakterli topraklar tercih edilmelidir.

Toprak Hazırlığı ve Ekim: Ağır , nematod ve tel kurdu ile bulaşık topraklardan kaçınılmalıdır. Seçilecek toprak, yabancı otlardan ari olması gerekir. Havuç tohumlarının küçük olması ve geç çimlenme gibi özellikleri nedeniyle, toprağın işlenmesi sonucunda iyice inceltilmesi gerekir. Sürümden önce yanmış çiftlik gübresi toprak yüzeyine serpilmelidir.

Ekim, dikkatli şekilde inceltilerek hazırlanan toprağa mibzerle yapılmalıdır. Mibzer bulunmadığı hallerde veya küçük alanlarda çalışılıyorsa ekim serpme olarak uygulanır. Ekim derinliği 2,5-3 cm olmalı ,bir dekar alana 600-800 gr havuç tohum atılmalıdır. Mibzerle ekimde sıra arası 25-45 cm sıra üzeri 5-12 cm arasında değişir.

Havuç tohumu toprak içinde zarar görmeden uzun süre kalabilir ve 10 ºC’nin üzerindeki sıcaklıklarda çimlenir. Uzun çimlenme süresi içinde yoğun yabancı ot gelişmesi de olur. Yabancı ot çimlenme ve gelişmesinin önüne geçmek için ekim sonrasında, çimlenme öncesi yabancı ot ilacı kullanmak başarıyı artırır.

Bakım İşleri: Çimlenme tamamlandıktan ve bitkiler 2-3 yapraklı olduktan sonra sıra üzerinde seyreltme yapılır.

Çeşit özelliğine bağlı olarak sıra üzeri mesafeleri ayarlanır. Ancak bu seyreltme döneminde, arazide alıkonulacak bitkilerin köklerinin zarar görmemesine özen gösterilmelidir. Havuç ekiminden sonra meydana gelebilecek kaymak bağlama çimlenmeyi kötü yönde etkiler.

Seyreltme işçiliği önemli bir maliyet yükler. Bunun önlenmesi için ekimin mibzerle, seyreltme sıklığında ve çimlenme gücü yüksek tohumla yapılması gerekir. Seyreltme işleminden sonraki bakım işleri, kaba otların elle alınması, düzenli sulama ve mücadele işlerinden oluşur.

Gübreleme: Havuç yetiştiriciliğinde azot ve potasyum, verim ve kaliteyi önemli ölçüde etkiler. Bitkiler nitrat formunda azotu tercih ederler. Potasyum ise şeker miktarını artırır. Havuç özellikle çimlenme ve gençlik döneminde tuza karşı son derece hassastır. Ekimle birlikte gübre verme bu nedenle yanlış olur.

Dekara 20-25 kg/da TSP veya DAP ve 25-30 kg/da potasyum sülfat ekimden en az 1 ay önce toprağın 10-15 cm derinliğine karıştırılmalıdır. Azot olarak 25-30 kg/da %33 A.Nitrat kullanılır, tamamı çıkıştan sonra 4-5 partiye bölünerek verilir.

Sulama: Düzenli sulama havuçta kök gelişiminde çok önemlidir. İlk dönemdeki susuzluk havuç boyunun kısa kalmasına, ileri dönemdeki susuzluk havucun yeterli ölçüde kalınlaşmamasına ve ayrıca düzensiz sulama ise havucun çatlayarak pazarlanamaz hale gelmesine neden olur.

Mücadele: Şartlara göre koruyucu olarak manepli ve mankozebli ilaçlar kullanılmalıdır. Emici zararlılara karşı, DDVP veya endosülfanlı ilaçlardan herhangi birisi 100 gr suya 200 gr hesabıyla uygulanır. Toprak altı zararlılarına karşı ilaçlı yem hazırlanarak sudan sonra serpilmelidir.

Havuçlarda zarar yapan hastalıklar, botrytis, rhizoctonia ve havuç mildiyösü olarak verebiliriz. Önemli zararlıları ise; havuç sineği, nematodlar ve köstebeklerdir.

Havuç yetiştiriciliğinde münavebe büyük önem taşır.

Dekara 4-5 ton verim alınabilir.Havuç tohumu çeşitlerimiz görmek ve havuç tohumu satın almak için tıklayınız