Tagetes erecta ve Tagetes patula

KADİFE ÇİÇEKLERİ (Diğer adı: Şemsiye bitkisi)

Bileşikgiller familyasındandır. Anayurdu Meksika ve çevresindeki ülkeler olan kadife çiçekleri oradan tüm dünyaya yayılmış, ülkemizde de en uzak köşelerde bile yetiştirilir olmuştur. Gövdesi dikine gelişen ve bir yıllık otsu bitki olan kadife çiçeklerinin iki önemli türü ile bunlardan elde edilmiş diğer kültür türleri vardır. T.erecta türü kadife çiçekleri 90 cm'ye; daha bodur olan T.patula türü ise 30 cm'ye kadar boylanabilir. Genel olarak kadife çiçeği çok dallı, yeşil yapraklan çok parçalı ve karşılıklı dizili, yaprakçıklarının kenarları dişli ve şeridimsi yapılıdır. Tüm bitki keskin kokuludur. Kömeç halindeki 510 cm. kadar genişlikteki çiçekleri canlı sarı, turuncu, kırmızımsı kahverengi ya da kızıl kahve renklerinde olur, bazen bu renklerin ikisini bir arada taşır. Beyaz ve krem rengi çiçek açan kadife çiçeği bitkileri de görülmektedir. kadife çiçekleri, haziran ayı başlarından sonbaharın sonuna kadar sürekli ve bol çiçek açar. Tek tür olarak ya da diğer çiçeklerle birlikte tarhları ve bordürleri süsler, kesme çiçek olarak da yeğlenip kullanılır. Ayrıca, kadife çiçeği bitkisi yaydığı keskin kokusuyla domates gibi bazı sebzelere dadanan zararlıları kaçırır. Bu nedenle çiftçiler tarafından sebze bahçelerinin yakınında yetiştirilmeleri öğütlenir.

İstekleri ve Üretimi

kadife çiçekleri bol güneşli ortamlarda ve her tipteki toprakta iyi gelişir, fazla bakım ve özeni gerektirmezler. Normal düzeyde sulanan kadife çiçeği bitkilerinden T.erecta türü yüksek boylu olanları biraz daha fazla sulanmalıdır. kadife çiçeklerinin üretimi tohumlarıyla gerçekleştirilir. İlkbaharın başlarında tohumları sıcak yastıklara ekilir ve olgunlaştırman fideleri toprak ısındığında nisan ayı içinde bahçedeki yerlerine 3040'ar cm. aralıklarla şaşırtılır. Ya da bitkinin tohumları doğrudan doğruya bahçedeki yerlerine nisan ayı içinde ekilir.

Kadife çiçeği tohumu çeşitlerimizi görmek ve kadife çiçeği tohumu satın almak için tıklayınız

Helipterum (ya da Rhodanthe) manglesii

KÂĞIT ÇİÇEĞİ

Bileşikgiller familyasındandır. Anayurdu Avustralya anakarası olan ve bilimsel adında Eski Yunanca'daki 'Güneş kamçısı' sözcüklerini taşıyan Helipterum cinsi bitkilerin 60 dolayında türü bulunmaktadır. Bunlardan bahçelerimizde süs bitkisi olarak yetiştirilen H.manglesii türünü kitabımıza alıyor ve bitkiyi kısaca kağıt çiçeği diye adlandırıyoruz. 3060 cm. kadar boylanabilen kağıt çiçeği, bir yıllık yarı dayanıklı otsu bitkidir. Dikine uzayan sürgünlerinin üzerinde almaşık dizili, oval biçimli ve uçları sivri yapraklan yeşil renklidir. Haziran ağustos ayları arasında tekli ya da salkımlar halinde açan bileşik çiçeklerinde, çevredeki dilsi çiçekleri pembe ya da kırmızı, ortadaki tüpsü çiçekleri sarı renkli olur. Biraz da kuru çiçekleri andıran bu çiçekler parlak görünüşlüdür. Bahçelerde kâğıt çiçeği bitkileri gruplar halinde yetiştirildiği tarhlarda güzel durur. Kesme çiçek olarak makbul sayılır. Ayrıca, tomurcukları tam çiçek açmadan önce uzun saplı olarak kesilen bitki, kuru ve gölge bir yerde baş aşağı asılarak kurutulur ve kuru çiçek düzenlemelerinde kullanılır.

İstekleri ve Üretimi

kağıt çiçeği bitkisi bol güneşli ortamları; sıradan kuru bahçe toprağını sever. Ama, çok sıcak yörelerde (sözgelişi, ülkemizin Akdeniz ve Güney Ege bölgelerinin kıyı şeridinde) bitkinin yaz mevsiminde gelişmesi durur. Üretimi tohumuyla yapılır. Şaşırtılması güç olan kağıt çiçeğinin tohumları ilkbahar mevsiminde, don tehlikesi geçtikten sonra doğrudan doğruya bahçedeki yerlerine 1530'ar cm. aralıklarla ekilir. 15 gün içinde çimlenen bitki, altı hafta geçtikten sonra çiçek açmaya başlar.

KAHKAHA ÇİÇEĞİ

Çit sarmaşığıgiller familyasındandır. Anayurdu kesin olarak bilinmeyen Ipomoea cinsi bitkiler dünyanın tropikal bölgelerinde yetişmekte, yalnızca Kuzey ve Güney Amerika'da 200'ü aşkın türünün bulunduğu ileri sürülmektedir. Bunlardan en yaygın şekilde süs bitkisi olarak yetiştirilen, burada Kahkahaçiçeği diye adlandırdığımız l.purpurea türüdür. Bu tür, 24 m. kadar boylanabilen bir yıllık dayanıklı, sarmaşarak büyüyen otsu bitkidir. Yeşil renkli kalp biçimli yapraklan; yaz ortalarından sonbaharın başlarına kadar boru biçiminde mavi, mor ve bazen kırmızı renkte açan iri ve gösterişli çiçekleri vardır. Bu çiçekler sabahleyin günün ağarmasıyla birlikte açar ve kuşluk zamanı (öğleden bir-iki saat kadar önce) kapanır. Ancak, günümüzde daha uzun zaman çiçekli kalan ve özellikle bulutlu günlerde çiçeklerini hiç kapatmayan kahkahaçiçeği türleri de elde edilmiştir. Kahkahaçiçeği bitkisi çok hızlı biçimde geliştiği, bulduğu her şeye sarılıp tırmandığı, bol bol çiçek açtığı, çitler ile bahçelerdeki kurumuş ağaç gibi çirkin şeyleri örtüp gizlemede yararlı olduğu için ve kimi zaman da toprağın yüzeyini kaplamak üzere örtü bitkisi olarak yetiştirilir. Bitki, sarkan sepet saksılarda da güzel durur.

Kahkaha çiçeği tohumu çeşitlerimizi görmek Kahkaha çiçeği tohumundan satın almak için tıklayınız

İstekleri ve Üretimi

Kahkahaçiçeği bitkisi bol güneşli ortamları sever. Toprağı fazla bitek ve nemli olmamalıdır. Aksi takdirde bitki çiçek açmayı unutup bol bol yaprak üretmeye koyulur. Tohumlarıyla üretilen bitkinin tohumları, ilkbaharda don tehlikesi tümüyle geçtikten ve suyu tutması için tohumu törpüyle biraz törpülendikten sonra doğrudan doğruya bahçedeki yerlerine 2030'ar cm. aralıklarla ve toprakta 11,5 cm. kadar derine ekilir. Bitkinin gerektiğinde hereklenmesi, yani sarılıp tırmanacağı kazık, tel vb. şeylerle desteklenmesi veya yakınında çit ya da bir ağaç gibi tutunacağı şeylerin bulunması gerekir. Bahçelerde yetiştirilen kahkahaçiçeği fideleri şaşırtılmaya gelmez. Yalnızca bir saksı ya da tüp içinde yetiştirilen fideler, kökü topraktan sökülmeden gene başka bir saksıya şaşırtılabilir. Kökü topraktan sökülen bitki kesinlikle tutmaz ve ölür

KALA (Diğer adları: Gelin çiçeği, Zantedeskiya)

Yılanyastığıgiller familyasındandır. Anayurdu Güney Afrika'dır. Bahçelerde isteklerine uygun koşullarda yetiştirildiğinde 100120 cm'ye kadar boylanabilen rizomlu (kök gövdeli) çok yıllık dayanıklı otsu bitkilerdir. Uzun saplı, temren (ok ya da mızrak ucu) biçimli, koyu yeşil renkli, iri ve gösterişli yaprakları vardır. Bahçelerde yetiştirilen kalaların gösterişli yapraklarının uzunluğu 40 cm'ye kadar çıkar. İlkbahar mevsiminde açan uzunca, ağzı açık boru biçimli, 25 cm'ye kadar uzunlukta olabilen beyaz çiçekleri de pek göz alıcıdır. Kala bitkisi duvar diplerinde, kayalık bahçelerde ve havuz kenarlarında çok iyi geliştiği gibi evlerde pencere önü ya da balkonlara konulan saksılarda daha küçük boyluları da yetiştirilebilir. Kalalar, pek makbul kesme çiçeklerden sayılır.

İstekleri ve Üretimi

Kala bitkileri güneşli ama serin ya da ılık ortamları ve organik madde yönünden zengin bitek ve nemli bahçe toprağını sever. Kış mevsiminde, en düşük 8 santigrat dereceye kadar dayanabilir. Çiçek açtığı dönemde bol bol sulanan bitkinin daha sonra suyu biraz azaltılır. Üretimi çok kolay ve bakımı zahmetsiz olan kalalar, anaç bitkinin bölünmesi ve ilkbaharda bahçedeki yerine 4050'şer cm. aralıklarla dikilmesiyle çoğaltılır.

KANA ÇİÇEGİ (ya da KANNA) (Diğer adı: Tespih çiçeği)

Kanagiller familyasının örnek bitkileridir. Anayurdu Tropikal Amerika olan ve 50 kadar türü bulunan bu yarı dayanıklı, yumrulu otsu bitkinin bilimsel adındaki Canna sözcüğü, Eski Yunanca'da kamış anlamına gelir. Kara renkli sert tohumları tespih tanelerine benzediğinden dilimizde Tespih çiçeği adı da verilen bitkinin kamışı andıran kalın ve güçlü sürgünleri 1,5 - 2 m'ye kadar boylanabilir. Koyu yeşil renkli, şeridimsi biçimli yaprakları iri ve geniş olur. Yaprakları erguvani kırmızı renkte ya da alacalı olan kana çiçeği bitkilerine de rastlanır. Yazın açmaya başlayan ve havaların iyi gittiği yıllarda çiçek açışını kasım ayına kadar sürdüren bitkinin iri ve gösterişli çiçekleri kırmızı, pembe, sarı ya da portakal rengidir. Bazen noktacıklar halinde renkli olan çiçekleri, sürgünlerin tepesinde tek tek ya da ikili olarak dizilir. Kana çiçeği bitkisi bahçelerdeki tarhlarda grup halinde veya bordürlerde diğer çiçeklerle karışık olarak yetiştirildiğinde çok güzel görünür.

İstekleri ve Üretimi

Kana çiçeği bitkisi bol güneşli ya da yarıgölge ortamları; organik madde yönünden zengin bitek bahçe toprağını sever. Sık gübrelenmeyi, özellikle çiçekliyken sıcak ve kurak havalarda bol bol sulanmayı ister. Soğuk havalara karşı pek duyarlıdır, ilk don olayıyla birlikte bitkinin tüm sürgün ve yaprakları donar. Kana çiçeği bitkisi tohumlarıyla ya da kök yumrularıyla üretilir. Bitkinin tohumuyla üretimi ayrıntılı çabalar gerektiren bir iş olduğu için onu profesyonellere bırakmak doğru olur. Kök yumrularıyla üretiminde, önce bu yumrular parçalanıp temizlenir. Mart ayında kök yumruları bahçede bitek toprakta hazırlanmış yerlerine 60'ar cm. aralıklarla ekilip bolca sulanır. Son olarak şunu da eklememiz gerekir: Kışı ılık geçiren yörelerde kök yumruları toprakta bırakılabilir. Ertesi yıl bu yumrulardan süren bitkiler daha da güçlü olur ve daha da bol çiçek açar.